Oorsprong en samenstelling

Wat is aardgas precies en hoe ontstaat het?

Methaangas

Aardgas is vooral samengesteld uit methaan, een gas dat voortdurend door de natuur op aarde wordt gemaakt. Vandaar de naam “aardgas”. Methaan vormt zich uit de verterings- en rottingsprocessen van alle levende wezens, planten inbegrepen.

200 miljoen jaar oud

Ongeveer 200 miljoen jaar geleden ontstond het uit plantaardige en dierlijke resten. Het aardgas dat wij gebruiken is lange tijd goed bewaard gebleven in de ondergrond.
 

Deel van onze biosfeer

Ook vandaag vormt zich nog aardgas. Methaan komt zelfs vrij in vuilnisbelten bij de afbraak van producten. Je kan zeggen dat aardgas deel uitmaakt van de levenscyclus van onze biosfeer.

Twee soorten aardgas

We onderscheiden twee soorten aardgas in functie van het ontstaan en de oorsprong. Nat aardgas komt altijd voor samen met aardolie. Droog aardgas komt ook alleen voor, op afzonderlijke vindplaatsen.

Nat aardgas

Nat aardgas

Nat aardgas ontstond uit overblijfselen van zeewier en plankton. Deze vormden zich na enkele duizenden jaren om tot een organisch materiaal.
 
Onder invloed van de hoge druk en de inwerking van anaerobe bacteriën (zonder zuurstof) ontwikkelde dit materiaal zich tot bitumen. Naarmate andere materialen deze bitumen bedekten en de druk en de temperatuur in het materiaal bleven oplopen, begon zich stilaan aardolie te vormen.
 
Op de plaatsen waar de druk en de temperatuur zeer hoog konden oplopen, is dit bitumen ‘gekraakt’ tot kleine samenstellende delen. Op die plaatsen vormde zich uiteindelijk aardgas.
 
Het aardgas uit de Britse en Noorse Noordzee is van het natte type.

Droog aardgas

Droog aardgas

Het droge aardgas ontstond op het land, uit plantenresten. Dit gebeurde vooral tijdens het tijdperk dat we Karboon noemen. De aarde was toen met immense oerwouden bedekt.
 
Zeer grote hoeveelheden plantaardig afval (bladeren, takken, hout…) stapelden zich op op de grond. Vervolgens bedekten zand, stenen en organische stoffen deze plantaardige lagen. Hierdoor bleef de temperatuur oplopen tot het plantenafval verkoolde. Dit proces vormde turf, bruinkool en steenkool.
 
Bij deze verkoling kwamen ook gassen vrij, vooral methaan. Dit methaangas is het belangrijkste bestanddeel van aardgas. Het stapelde zich op in de omringende lagen poreus gesteente en vormde “gasbellen”. Het Nederlandse aardgas uit Slochteren is van het droge type.

Nat aardgas

Nat aardgas

Nat aardgas ontstond uit overblijfselen van zeewier en plankton. Deze vormden zich na enkele duizenden jaren om tot een organisch materiaal.
 
Onder invloed van de hoge druk en de inwerking van anaerobe bacteriën (zonder zuurstof) ontwikkelde dit materiaal zich tot bitumen. Naarmate andere materialen deze bitumen bedekten en de druk en de temperatuur in het materiaal bleven oplopen, begon zich stilaan aardolie te vormen.
 
Op de plaatsen waar de druk en de temperatuur zeer hoog konden oplopen, is dit bitumen ‘gekraakt’ tot kleine samenstellende delen. Op die plaatsen vormde zich uiteindelijk aardgas.
 
Het aardgas uit de Britse en Noorse Noordzee is van het natte type.

Droog aardgas

Droog aardgas

Het droge aardgas ontstond op het land, uit plantenresten. Dit gebeurde vooral tijdens het tijdperk dat we Karboon noemen. De aarde was toen met immense oerwouden bedekt.
 
Zeer grote hoeveelheden plantaardig afval (bladeren, takken, hout…) stapelden zich op op de grond. Vervolgens bedekten zand, stenen en organische stoffen deze plantaardige lagen. Hierdoor bleef de temperatuur oplopen tot het plantenafval verkoolde. Dit proces vormde turf, bruinkool en steenkool.
 
Bij deze verkoling kwamen ook gassen vrij, vooral methaan. Dit methaangas is het belangrijkste bestanddeel van aardgas. Het stapelde zich op in de omringende lagen poreus gesteente en vormde “gasbellen”. Het Nederlandse aardgas uit Slochteren is van het droge type.