Groene waterstof, vervanger van fossiele brandstoffen

Groene waterstof, vervanger van fossiele brandstoffen.

Onze energievoorziening moet een pak duurzamer. Waterstof kan daar als energiedrager een erg belangrijke rol spelen.

Misschien heb je al gehoord van toepassingen van waterstof in de industrie en als brandstof voor auto’s? In ieder geval is waterstof (H2) sterk aan het opkomen.

Maar wat is groene waterstof nu eigenlijk?

Groene waterstof is een belangrijk middel voor de energietransitie en de overgang naar een meer duurzame energievoorziening. Het wordt geproduceerd met hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne-energie of windenergie. Via elektrolyse, waarbij water wordt gesplitst in waterstof en zuurstof met behulp van elektriciteit onstaat dan waterstof. Als deze elektriciteit 100% groen is, komt er bij de productie geen CO2 vrij.

Groene waterstof heeft waterdamp als enige restproduct. Daarnaast kan waterstof makkelijk gestockeerd worden in grote hoeveelheden en kan het veel energie opslaan, meer dan elke andere stof op aarde. Het is ook een duurzame brandstof voor vrachtauto’s en ander zwaar transport. Tot slot kan waterstof processen in de industrie duurzamer maken.

Hoe werkt het?

Waterstof komt niet in de natuur voor, het moet gemaakt worden.

Daarvoor is een grondstof nodig, zoals gas of water, en energie, zoals aardolie of elektriciteit. In het geval van groene waterstof gaat het om hernieuwbare energiebronnen.
Het resultaat is een kleurloos en geurloos gas.
Waterstof kan energie transporteren. Bij verbranding komt de energie vrij en kan deze gebruikt worden.
Waterstof is CO2-vrij en draagt zo bij aan de energietransitie.

Hoe duurzaam is waterstof eigenlijk?

Waterstof kan op 3 manieren gemaakt worden:

'Grijze' waterstof wordt gemaakt door stoom met aardgas te laten reageren. Hierbij komt CO2 vrij. Bijna alle waterstof die op dit moment geproduceerd wordt, is 'grijs'.
‘Blauwe’ waterstof wordt op dezelfde manier gemaakt als ‘grijze’, maar de CO2 die vrijkomt wordt opgevangen en opgeslagen. Dit gebeurt voorlopig nog enkel op kleine schaal.
‘Groene’ waterstof wordt gemaakt door water met behulp van groene stroom te splitsen in waterstof en zuurstof. Hierbij komt geen CO2 vrij. Voorlopig is groene waterstof nog schaars.

Technologie is klaar.

Benieuwd welke rol waterstof in de toekomst kan spelen? Ontdek hieronder vier veelbelovende toepassingen.

Waterstof in woningen en andere gebouwen.

Heel wat fabrikanten van verwarmingsketels hebben al verwarmingsketels ontwikkeld die waterstof aanvaarden. Met zo’n ketel kan je je CO2-uitstoot met 8% verminderen. Ook 100% waterstof is mogelijk, maar daarvoor is eerst nog veel meer groene stroom nodig. Hoe werkt het? Bij verbranding wordt waterstof omgezet in water(damp), er is geen CO2-uitstoot. Bovendien is waterstof makkelijk op te slaan en te transporteren. Waterstof heeft veel troeven op weg naar een klimaatvriendelijke toekomst.

Waterstof in de industrie.

Op dit moment kent waterstof vooral toepassingen in de industrie. Niet als energiedrager, maar als grondstof voor chemische producten. De verwachting is dat waterstof ook als energiedrager een grotere rol zal spelen in de toekomst.
Waterstof kan ook gebruikt worden voor productieprocessen waar hoge temperaturen voor nodig zijn. Op dit moment wordt daar nog steenkool of gas voor gebruikt. Met andere duurzame verwarmingsmethodes zijn deze hoge temperaturen niet of nauwelijks te bereiken.

Waterstof in vervoer.

Op dit moment kan je al auto’s kopen die rijden op waterstof. Deze wagens stoten, net als elektrische wagens, geen CO2 uit tijdens het rijden. Bij de productie van waterstof (en elektriciteit) kan wel CO2 worden uitgestoten. Om hetzelfde aantal kilometers te rijden als een elektrische auto heeft een auto op waterstof drie keer zoveel energie nodig. Bovendien ligt de nieuwprijs voor een waterstofauto een stuk hoger dan een elektrische wagen. De verwachting is dat waterstof voor personenwagens geen grote rol zal spelen.

Waterstof kan wel een belangrijke rol spelen in de aandrijving en verduurzaming van vrachtauto’s, treinen of bussen. Omdat deze voertuigen groot en erg zwaar zijn, zouden ze een veel grotere batterij nodig hebben dan een elektrische personenauto. Dat geldt zeker voor de transportsector, waar de gereden afstanden vaak heel groot zijn. Zo’n zware batterij is niet rendabel en daarom is waterstof een geschikt alternatief voor deze voertuigen.
In de scheepvaart en het vliegverkeer speelt waterstof op dit moment nog geen rol. In de toekomst zou dat kunnen veranderen. Zo bestaat de mogelijkheid om waterstof te gebruiken om synthetische kerosine te maken voor het vliegverkeer.

Waterstof voor het elektriciteitsnet.

Waterstof kan gemaakt worden met elektriciteit en kan met behulp van brandstofcellen weer omgezet worden in elektriciteit. Dat biedt kansen voor de toekomst. Daarnaast kan waterstof langdurig opgeslagen worden in bijvoorbeeld lege aardgasvelden en zoutkoepels. Zo kan waterstof een aanvulling zijn op het gebruik van zonne- en windenergie. Wanneer er tekorten ontstaan, bijvoorbeeld in de winter, kan de voorraad waterstof worden gebruikt om het elektriciteitsnet aan te vullen. Wanneer er een overschot aan zonne-energie is, bijvoorbeeld in de zomer, kan die worden opgeslagen in waterstof.

Waterstof kan goed opgeslagen én vervoerd worden. Zo maakt waterstof de import van groene energie mogelijk. België is een klein land en daarom is het moeilijk om al onze energie duurzaam op te wekken. Het importeren van groene (of blauwe) waterstof is dan een oplossing.

Hernieuwbare waterstof: het nieuwe groene goud?

Vloeit er straks groene waterstof door ons aardgasnetwerk? Op die vraag proberen specialisten uit heel Europa een antwoord te vinden. Groene waterstof - geproduceerd uit een overschot aan windenergie - wordt gezien als de oplossing voor een duurzame CO2-vrije economie.

Bekijk reportage

Hernieuwbare gassen: wat zijn de opportuniteiten?

Hernieuwbaar gas kan een belangrijke rol spelen in de energietranistie om CO2-neutraal te worden. Dit geldt voor groene waterstof, dat geproduceerd wordt op basis van een overschot aan windenergie.

Meer weten

Netbeheerders bereiden de weg voor waterstof.

Het halen van de klimaatdoelstellingen vergt een hertekening van het energiesysteem, en daar zijn de Belgische netbeheerders volop mee bezig. Onder de koepel Synergrid onderzoeken ze samen hoe ze hun netwerken kunnen hergebruiken voor het vervoer en de distributie van waterstof, op een veilige en betrouwbare manier.

Bekijk reportage

Heb jij plannen voor een waterstofproject?

In België zijn er heel wat bedrijven en instituten bezig met waterstof, in de vorm van concrete projecten of innovaties.

Heb jij plannen om een waterstofproject op te zetten? Samenwerking is cruciaal om er een succes van te maken. Alleen op die manier evolueren we naar een toekomst waarin waterstof net zo gangbaar en betaalbaar is als aardgas en elektriciteit vandaag.

Wij ondersteunen je graag en brengen je met de juiste partners in contact. Het resultaat? Een vlotte opstart van je waterstofproject.

Contacteer ons

Veelgestelde vragen over waterstof

Wat is waterstof?

Waterstof is een molecuul dat is opgebouwd uit twee waterstofatomen (H2). Het is de meest voorkomende chemische stof in het universum en de basis van de chemische samenstelling van water (H2O). Als losse stof komt het niet voor. Waterstof kan gebruikt worden als brandstof en is een mogelijke vervanger voor conventionele brandstoffen door zijn schone verbranding en hoge energie-efficiëntie. Waterstof is niet nieuw, het werd in de jaren twintig van de vorige eeuw al gebruikt om zeppelins te vullen. Vandaag worden satellietlanceerders aangedreven door waterstof.

Hoe wordt waterstof gemaakt?

Er zijn verschillende manieren om waterstof te maken. Eerst en vooral is er een grondstof nodig, zoals aardgas of water. Vervolgens is er energie nodig om het te maken (bijvoorbeeld aardolie of elektriciteit). Welke manier en welke energie er ook wordt gebruikt om waterstof te maken, het resultaat is altijd hetzelfde: een kleurloos en geurloos gas.

Waar wordt waterstof gebruikt?

Vandaag wordt waterstof gebruikt in de chemische en petrochemische industrie als brandstof voor elektriciteitsproductie, bij de productie van chemische producten en ammoniak. In het openbaar vervoer wordt waterstof gebruikt als brandstof voor brandstofcelvoertuigen. Zo rijden er bijvoorbeeld in Antwerpen vijf waterstofbussen van De Lijn rond. Waterstof kan een belangrijke rol gaan spelen in de aandrijving en verduurzaming van vrachtwagens, treinen en bussen.

Wanneer kan ik mijn woning verwarmen met groene waterstof?

In de toekomst moet dat zeker kunnen. Elektriciteit is op dit moment nog een struikelblok, want voor de productie van waterstof is er veel (groene) stroom nodig. Bovendien is het gasnetwerk in België vandaag nog niet geschikt is om waterstof te transporteren. In Nederland hebben netbeheerders al wel bewezen dat de nodige aanpassingswerken redelijk vlot kunnen gebeuren. Alleen je bestaande CV-ketel moet dan nog vervangen worden door een ketel die geschikt is voor waterstof. Het goede nieuws is dat die ketels vandaag de dag al bestaan.

Wat is het verschil tussen grijze en groene waterstof?

De kleuren zeggen niets over de waterstof zelf, maar wel iets over het soort energie waarmee het is gemaakt. Bij de productie van grijze waterstof worden er fossiele brandstoffen (zoals aardgas) gebruikt. Daarbij komt er CO2 vrij, die in de atmosfeer terechtkomt. Groene waterstof produceren doen we met een duurzame energiebron, zoals wind- of zonne-energie of waterkracht. Met deze groene stroom maken we groene waterstof. Daarbij komt geen CO2 vrij, het enige restproduct is water.

Inspirerende artikels.

NOT ALL INFO